อิมามสี่มัษฮับกับอะกีดะฮ์ด้านอัสมาอ์วัศศิฟาต (ตอนที่ ๔)

อิมามสี่มัษฮับกับอะกีดะฮ์ด้านอัสมาอ์วัศศิฟาต
(ตอนที่ ๔ อะกีดะฮ์อิหม่ามอะหฺมัด บิน หัมบัล
ในประเด็นพระนามและคุณลักษณะของพระองค์อัลลอฮ์ตะอาลา)
ผู้เขียน มุหัมมัด อับดุรเราะห์มาน อัล-คุมัยยิส
ผู้แปล อับดุลอาซีซ  สุนธารักษ์ ตรวจทานโดย อุษมาน อิดรีส

อะกีดะฮ์อิหม่ามอะหฺมัด บิน หัมบัล ในประเด็น พระนามและคุณลักษณะของพระองค์อัลลอฮ์ ตะอาลา

1.وجاء في كتاب المحنة لحنبل أن الإمام أحمد قال: لم يزل الله عزّ وجل متكلمًا والقرآن كلام الله عزّ وجل غير مخلوق وعلى كل جهة ولا يوصف الله بشيء أكثر مما وصف به نفسه عز وجل. (كتاب المحنة ص68)

๑. มีระบุในหนังสือ อัล-มิหฺนะฮ์ ของ ท่านหัมบัล ว่าท่านอิหม่าม อะหฺมัด เราะหิมะฮุ้ลลอฮ์ กล่าวว่า : “พระองค์อัลลอฮ์ผู้มีเกียติและสูงส่งยังคงเป็นผู้ทรงดำรัส และอัล-กุรอ่านคือดำรัสของอัลลอฮ์มิใช่มัคลูก และอัลลอฮ์จะไม่ถูกพรรณนาถึงคุณลักษณะของพระองค์มากไปกว่าสิ่งที่พระองค์ได้พรรณนาไว้กับตัวพระองค์เองในทุกๆด้าน และไม่อนุญาตให้พรรณนาถึงคุณลักษณะของอัลลอฮ์มากไปกว่าสิ่งที่พระองค์ได้พรรณนาถึงพระองค์เอง” (หนังสือ อัลมิหฺนะฮ์ หน้าที่ 68 )

2.وأورد ابن أبي يعلى عن أبي بكر المروزي قال: سألت أحمد بن حنبل عن الأحاديث التي تردها الجهمية في الصفات والرؤية والإسراء وقصة العرش فصححها وقال: تلقتها الأمة بالقبول وتمر الأخبار كما جاءت. (طبقات الحنابلة ص1/65)

๒. ท่านอิบนุ อะบี ยะอฺลา รายงานจากท่านอะบีบักรฺ อัล-มัรวะซีย์ กล่าวว่า : ฉันได้ถามท่านอิหม่ามอะหฺมัด บินหัมบัล เราะหิมะฮุ้ลลอฮ์ ถึง หะดีษต่างๆ ที่พวกญะฮ์มียะฮ์ได้ปฏิเสธและเปลี่ยนความหมายเป็นอื่นในประเด็น คุณลักษณะของอัลลอฮ์ การมองเห็นพระองค์ การอิสรออ์ และเรื่องราวเกี่ยวกับอะรัช ท่านอิหม่ามยอมรับว่าบรรดาหะดีษดังกล่าวเป็นหะดีษที่ถูกต้อง และกล่าวว่า : “อุมมะฮ์ (อุละมาอ์) ต่างให้การยอมรับต่อบรรดาหะดีษดังกล่าวและศรัทธาต่อมันตามที่มันถูกระบุมา” (หนังสือ เฏาะบะกอต อัลหะนาบิละฮ์ เล่ม1 หน้าที่ 65)

3.قال عبد الله بن أحمد في كتاب السنة: إن أحمد قال: من زعم أن الله لا يتكلم فهو كافر إلا أننا نروي هذه الأحاديث كما جاءت.   (السنة ص71  ط دار الكتب العلمية)

๓. ท่านอับดุลลอฮ์ บิน อะหฺมัด ได้กล่าวในหนังสือ อัส-สุนนะฮ์ฺ ว่า “ท่านอิหม่ามอะหฺมัด กล่าวว่า: “ผู้ใดอ้างว่า พระองค์อัลลอฮ์ไม่ทรงดำรัส เขาคือผู้ปฏิเสธ เพียงแต่เรารายงานบรรดาหะดีษดังกล่าวตามที่มันถูกระบุมา””(หนังสือ อัส-สุนนะฮ์ฺ หน้าที่ 71 สำนักพิมพ์ ดาร อัล-กุตุบ อัล-อิลมียะฮ์)

4.وأخرج اللالكائي عن حنبل أنه سأل الإمام أحمد عن الرؤية فقال:  أحاديث صحاح نؤمن بها ونقر  وكل ما روي عن النبي صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بأسانيد جيدة نؤمن به ونقر.  (شرح اعتقاد أهل السنة والجماعة ص2/507)

๔. ท่านอัล–ลาละกาอีย์รายงานจากท่านหัมบัล ว่าท่านได้ถามอิหม่ามอะหฺมัด เราะหิมะฮุ้ลลอฮ์ ถึงการมองเห็นพระองค์อัลลอฮ์ ท่านอิหม่ามได้ตอบว่า: “บรรดาหะดีษเศาะฮีหฺฺเราศรัทธาและยอมรับมัน และทุกๆสิ่งที่ถูกรายงานมาจากท่านนะบี ศ็อลลัลลอฮุ อะลัยฮิ วะสัลลัม ด้วยสายรายงานที่ดีนั้น เราศรัทธาและยอมรับมัน”. (หนังสือ ชัรห์ อิอฺติกอด อะลิสสุนนะฮ์ฺ วัล-ญะมาอะฮ์ เล่ม2 หน้าที่ 507)

5.وأورد ابن الجوزي في المناقب وفيه: صفوا الله بما وصف به نفسه وانفوا عن الله ما نفاه عن نفسه … (مناقب الإمام أحمد ص221)

๕. ท่านอิบนุลเญาซีย์ระบุในหนังสือ อัล-มะนากิบ ว่า: “พวกท่านจงพรรณนาถึงคุณลักษณะของอัลลอฮ์ด้วยกับสิ่งที่พระองค์ใช้พรรณนาตัวพระองค์เอง และจงปฏิเสธคุณลักษณะต่างๆจากอัลลอฮ์ในสิ่งที่พระองค์ได้ทรงปฏิเสธจากตัวพระองค์เอง” (หนังสือ มะนากิบ อัล-อิหม่ามอะหฺมัด หน้าที่ 221)

6.جاء في كتاب الرد على الجهمية للإمام أحمد قوله: وزعم جهم بن صفوان  أن من وصف الله بشيء مما وصف به نفسه في كتابه أو حدّث عن رسوله كان كافرًا وكان من المشبهة. (الرد على الجهمية ص104)

๖. มีระบุในหนังสือ อัร-ร็อด อะลา อัล-ญะฮ์มียะฮ์ ของอิหม่าม อะหฺมัด เราะหิมะฮุ้ลลอฮ์ ความว่า: “และ ญะฮ์ม์ บิน ศอฟวาน ได้อ้างว่า: ผู้ใดพรรณนาถึงคุณลักษณะของอัลลอฮ์ด้วยุณลักษณะใดคุณลักษณะหนึ่งที่พระองค์ได้พรรณนาไว้ในอัล-กุรอ่านเกี่ยวกับตัวพระองค์ หรือคุณลักษณะที่ได้เล่าจากท่านเราะสูล เขาจะกลายเป็นผู้ปฏิเสธ และเป็นพวกมุชับบิฮะฮ์ (ผู้เปรียบเทียบพระเจ้ากับสิ่งถูกสร้าง)” (หนังสือ อัรร็อด อะลา อัล-ญะฮ์มียะฮ์ หน้าที่ 104)

7.وأورد ابن يعلى عن أحمد أنه قال: من زعم أن الله لا يرى في الآخرة فهو كافر مكذب بالقرآن. (طبقات الحنابلة ص1/59، 145)

๗. ท่านอิบนุ อะบียะอฺลา ได้รายงานจากท่านอิหม่ามอะหฺมัด เราะหิมะฮุ้ลลอฮ์ ท่านกล่าวว่า: “ผู้ใดที่อ้างว่า จะไม่สามารถมองเห็นพระองค์อัลลอฮ์ในวันอาคิเราะฮ์ เขาเป็นผู้ปฏิเสธ และปฏิเสธ (ไม่ศรัทธา) ต่อกุรอ่าน” (หนังสือ อัฏ-เฏาะบะกอต อัล-หะนาบิละฮ์ เล่ม1หน้าที่ 59,145)

8.وأورد ابن أبي يعلى عن عبد الله بن أحمد قال: سألت أبي عن قوم يقولون: لما كلّم الله موسى لم يتكلم بصوت فقال أبي: تكلم الله بصوت وهذه الأحاديث نرويها كما جاءت. (طبقات الحنابلة ص1/185 )

๘. ท่านอิบนุอะบียะอฺลาได้รายงานจากท่านอับดุลลอฮ์ บิน อะหฺมัด ท่านกล่าวว่า: “ฉันได้ถามท่านพ่อ (อิหม่ามอะหฺมัด) ถึงกลุ่มคนที่กล่าวว่า “ขณะที่พระองค์อัลลอฮ์ทรงดำรัสกับมูซา อะลัยฮิสลาม พระองค์มิได้ทรงดำรัสด้วยเสียง” ท่านตอบว่า: “พระองค์อัลลอฮ์นั้นทรงดำรัสด้วยเสียง และบรรดาหะดีษเหล่านี้เรารายงานมัน ตามที่มีระบุมา”” (หนังสือ เฏาะบะกอต อัล-หะนาบิละฮ์ เล่ม1 หน้าที่185)

9.وأخرج اللالكائي عن عبدوس بن مالك العطار قال: سمعت أبا عبد الله أحمد بن حنبل يقول: … والقرآن كلام الله وليس بمخلوق ولا تضعف أن تقول ليس بمخلوق فإن كلام الله منه وليس منه شيء مخلوق. (شرح أصول اعتقاد أهل السُّنَّة والجماعة ص1/157)

๙. ท่านอัล-ลาละกาอีย์ได้รายงานจากท่าน อับดูส บิน มาลิก อัล-อะฏ็อร ท่านกล่าวว่า: “ฉันได้ยินท่าน อะบาอับดิลลาฮ์ อะหฺมัด บินหัมบัล กล่าวว่า : “อัล-กุรอ่านคือ ดำรัสของอัลลอฮ์ มิใช่มัคลูก และท่านอย่าได้อ่อนแอที่จะกล่าวว่า: “มันไม่ใช่มัคลูกเพราะดำรัสของอัลลอฮ์มาจากพระองค์และสิ่งที่มาจากพระองค์ไม่ใช่มัคลูก”” (หนังสือ ชัรห์อุศูล อิอฺติกอด อะฮ์ลิสสุนนะฮ์ฺ วัล-ญะมาอะฮ์ เล่ม 1 หน้าที่ 157)

وصلى الله وسلم على نبينا محمد وعلى آله وأصحابه

ومن تبعهم بإحسان إلى يوم الدين